Κείμενο/Φωτογραφίες: Ιλιάνα Κουλαφέτη
Κάθε 8η Μαρτίου τρέχουμε με διαλέξεις, εκδηλώσεις, δράσεις να γιορτάσουμε τη μέρα της γυναίκας, μα άραγε πόσο δρόμο έχουμε ακόμη να διανύσουμε μέχρι να θεωρηθεί αυτονόητο πως η γυναίκα θα έπρεπε να τιμάται καθημερινά ως άνθρωπος, χωρίς διακρίσεις και δυνατές φανφάρες μόνο μία φορά τον χρόνο;
Μέσα από τους δρόμους της Κύπρου έχουμε γνωρίσει πολλές γυναίκες, η δύναμη των οποίων είναι άφθαστη και απερίγραπτη. Δύναμη η οποία ξεκινά μέσα από το σπίτι, μέσα από εργασίες βαριές και ασήκωτες, που αν και ανέκαθεν διεκπεραίωναν, συνέχιζαν να θεωρούνται το δήθεν αδύνατο φύλο‧ δύναμη που κρύφτηκε σε ιστορίες του αγώνα όταν διακινδύνευαν και εαυτό και οικογένεια και «τιμή» σε μία κοινωνία, η οποία έδινε, και δίνει, περισσότερη σημασία στο «τι θα πει ο κόσμος» αντί στο «εσύ τι λες;».
Γυναίκες της Κύπρου, γυναίκες αγνοουμένων και αγνοούμενες‧ γυναίκες αγωνίστριες, πολιτικές κρατούμενες και περιφρονημένες‧ γυναίκες που τόλμησαν και πάλεψαν και νίκησαν σε ένα κόσμο που η εργασιακή πρόοδος αποτελεί «προσόν αρσενικό»‧ γυναίκες που τόλμησαν και κατήγγειλαν και γυναίκες που δεν τα κατάφεραν ακόμη, ανεβαίνοντας καθημερινά τον δικό τους γολγοθά.
Οι Γυναίκες της Κύπρου.
Ανεξαρτήτως προδιαγραφών.
Ανεξαρτήτως προτιμήσεων.
Ανεξαρτήτως πεποιθήσεων.
Ανεξαρτήτως ψυχικών αποθεμάτων.
Στις Μάνες, στις Αδελφές, στις Ερωμένες, στις Συναδέλφους, στις Γειτόνισσες, στις Μοναχές, στις Καριερίστριες, στις Ενήλικες, στις Ανήλικες, στις Υπερήλικες. Στις «φτωχές γυναίκες, μοδίστρες, δακτυλογράφους, ασπρορουχούδες, τίμιες ή σπιτωμένες, του σκοινιού και του παλουκιού, γυναίκες του ανέμου, της βροχής, του κουρνιαχτού» του Λειβαδίτη.
Στις Γυναίκες που μπορούν να είναι όλα αυτά μαζί και τίποτα από όλα αυτά.
Στις Κέδαρες γυναίκες της Κύπρου, γυναίκες καθημερινές, γυναίκες κάθε τάξεως και πεποιθήσεως, βαρέθηκαν να αράζουν μόνες τους, η κάθε μία στο σπίτι της κι αντάμωσαν, τα ‘βαλαν κάτω, συνεννοήθηκαν κι ανοίξανε έναν καφενέ γένους θηλυκού, στο πρότυπο της κολεκτίβας. Τον καφενέ γεναικών Κεδάρων. Και άμα πας παίρνεις μόνος την καρέκλα σου να συντροφεύσεις την παρέα τους, ψήνεις καφέ και κάτω απ’ τη φορτωμένη κληματαριά γνωρίζεις τη χειραφέτηση στα χωριά, υπό άλλο πρίσμα.
Στην φωτογραφία με τα μαύρα η κυρία Σοφία, φιλόλογος, μία από τους θαμώνες του γυναικείου καφενείου με τη μοναδική οξυδέρκειά της και το καυστικό χιούμορ, γελαστή, αυθεντική, σίγουρη. Μια ωραία γυναίκα.
«Πόσα χρόνια είναι ανοιχτό; Θα ‘ναι 7; Μάλλον 7. Εν τζι είμαι σίουρη. Ελάτε, κοπιάστε. Τούτος ο χώρος δαμέ ήταν καφενές κανονικός, των αντράων. Πριν καμιά επταετία αποφασίσαμε ότι αντί να καθόμαστε η κάθε μία μόνη της, σπίτι της, να πίνει τον καφέ της εν να ταν ωραία να νοικιάσουμε έναν χώρο να ‘μαστε ούλλες μαζί. Τζι εσυναχτήκαμε καμιά δεκαριά τζι ανοίξαμε τον Καφενέ Γεναικών Κεδάρων. Πίνουμε τον καφέ μας, κεντούμε, θυμόμαστε ιστορίες. Τζιαι τέλος του μήνα βάζουμε που 5 ευρώ για τα έξοδα μας: ενοίκιο, ρεύμα, νερό. Τζιαι κάποτε εμινίσκαν τζιαι λεφτά τζιαι κάμναμεν τζιαι εκδρομές! Καλό!», μου λέει η κυρία Αθήνα, ταμείας και «μαστόρισσα» όπως λένε κι οι υπόλοιπες γυναίκες. Ευχάριστη, φιλόξενη, δυναμική.
Όπως όλες οι Κεδαρίτισσες.
Για το τέλος κράτησα την κυρία Θεοδώρα. Ένα δώρο του Θεού, όπως την ονόμασε η κυρία Σοφία, η φιλόλογος. Μια ωραία Κεδαρίτισσα, ετών 92. Δεν μου μίλησε και πολύ, για να σας γράψω κάτι, μα κοιτάξτε πρόσωπο.
Στον καφενέ βρήκα κι άλλες γυναίκες‧ δυναμικές, χειραφετημένες, σίγουρες για τη ζωή. Χαμογελαστές μα όχι εκτός πραγματικότητας‧ φιλόξενες μα όχι υποτακτικές‧ του αλωνιού μα και του σαλονιού.
Γυναίκες της Κύπρου.
