Υπάρχουν σχολεία που δεν μοιάζουν με τα άλλα. Σχολεία που δεν γεμίζουν αυλές με φωνές, ούτε διαδρόμους με βιαστικά βήματα. Σχολεία ήσυχα, μα όχι σιωπηλά. Το Δημοτικό Σχολείο στον Κάμπο της Τσακκίστρας είναι ένα τέτοιο σχολείο. Το μικρότερο της Κύπρου – με μόλις τρεις μαθητές. Κι όμως, το αποτύπωμά του στον τόπο και στους ανθρώπους του είναι μεγαλύτερο από όσο φαντάζεται κανείς.
Σκαρφαλωμένο στις πλαγιές της Τσακκίστρας, το σχολείο δεν είναι απλώς ένα κτίριο. Είναι καταφύγιο γνώσης, κέντρο δημιουργίας και σημείο αναφοράς για την κοινότητα. Εκεί, η δασκάλα Χριστιάνα Χριστοφόρου διδάσκει όχι μόνο αριθμούς και γράμματα, αλλά και ανθεκτικότητα, φαντασία και συνεργασία. Για εφτά χρόνια, η ίδια επιλέγει συνειδητά να βρίσκεται εκεί – σε έναν τόπο που πολλοί θεωρούν ξεχασμένο.
Το σχολείο παλεύει ενάντια στην απομόνωση, όχι με μεγάλες δηλώσεις, αλλά με μικρές πράξεις καθημερινής έμπνευσης. Συνδέεται με άλλα σχολεία, φέρνει ειδικούς στον τόπο, ανοίγει τις πόρτες του στην κοινότητα. Και κάπως έτσι, τρεις παιδιά βιώνουν μια εκπαίδευση που δεν περιορίζεται στους τοίχους μιας αίθουσας – αλλά επεκτείνεται στον κόσμο.
Η Δήμητρα και ο Παναγιώτης, οι δύο μαθητές του δημοτικού σχολείου, δεν ζουν μια «μικρή» σχολική ζωή. Συμμετέχουν σε διαγωνισμούς ρομποτικής, συντονίζουν επιστημονικά projects, υποδέχονται αστροναύτες στην αυλή τους. Μαθαίνουν για τον Άρη, γράφουν κώδικα, κατασκευάζουν ρομπότ. Παίζουν και ανακαλύπτουν. Ρωτούν και δημιουργούν. Σε μια τάξη που χωράει μόνο τρία θρανία – και όμως χωράει ολόκληρο το σύμπαν.
Η ρομποτική, η τεχνολογία, η βιωματική μάθηση, δεν είναι για τα “μεγάλα” σχολεία μόνο. Είναι για τα ανοιχτά μυαλά – και αυτά δεν έχουν αριθμό. Το αποδεικνύει η ομάδα Next Gen Martians, που ίδρυσαν τα παιδιά μαζί με μια φίλη τους από άλλο σχολείο. Το απέδειξαν στο Youth Tech Festival, κατακτώντας την πρώτη θέση και κερδίζοντας το εισιτήριο για να εκπροσωπήσουν την Κύπρο σε διεθνή διαγωνισμό.
Η Χριστιάνα Χριστοφόρου ενδιαφέρεται να μη νιώθουν τα παιδιά του Κάμπου λιγότερα. Να μη μεγαλώνουν με το βάρος του «δεν έχουμε». Κι αν κάτι λείπει – λίγα παιδιά για παρέα, περισσότερες φωνές στην αυλή – αυτό δεν σταματά κανέναν. Αντίθετα, τους ενώνει. Και κάνει τη χαρά της επίσκεψης, της συνεργασίας, της ανταλλαγής, ακόμη πιο πολύτιμη.
Όταν ο Αυστριακός αστροναύτης Δρ. Γκέρνοτ Γκρέμερ πέρασε μια ολόκληρη μέρα με τα παιδιά στον Κάμπο, δεν έφερε απλώς γνώσεις για το ηλιακό σύστημα – έφερε έναν ολόκληρο κόσμο. Και έφυγε έχοντας εμπνευστεί από έναν άλλο: τον μικρόκοσμο του Κάμπου, όπου η παιδική περιέργεια συναντά την εκπαιδευτική φροντίδα, και γεννιούνται μεγάλες ιδέες σε μικρούς τόπους.
Γιατί τελικά, τι είναι ένα σχολείο; Είναι τα παιδιά του, οι άνθρωποί του, οι σχέσεις του. Είναι ο τρόπος που βλέπει τον κόσμο – και ο κόσμος που ονειρεύεται να φτιάξει.
Ίσως η απάντηση να βρίσκεται στα βλέμματα δύο παιδιών που προγραμματίζουν ένα ρομπότ να ψάξει για νερό στον Άρη. Ίσως στα λόγια της δασκάλας τους, που πιστεύει ακράδαντα ότι η περιφέρεια δεν είναι περιθώριο. Ίσως σε εκείνα τα σχολικά κουδούνια που χτυπούν μόνο για τρεις – και όμως ηχούν δυνατά σε ολόκληρη την Κύπρο.
🎧 Η Ιλιάνα Κουλαφέτη, από το People of Cyprus, συζητά με τη Χριστιάνα Χριστοφόρου, δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο του Κάμπου της Τσακκίστρας, για την εκπαίδευση στην περιφέρεια, τα στερεότυπα γύρω από τα μικρά σχολεία, την ερημοποίηση της υπαίθρου και τη δύναμη που έχουν τρία παιδιά να κρατούν ζωντανή μια ολόκληρη κοινότητα.
🇪🇺 Το έργο We-Pods υλοποιείται από το Mediterranean Institute of Gender Studies (MIGS), στο πλαίσιο του προγράμματος BUILD, με φορέα υλοποίησης το MIGS. Το BUILD συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του προγράμματος Citizens, Equality, Rights and Values (CERV), του Ιδρύματος Μποδοσάκη και του NGO Support Centre – Cyprus.
